W ofercie sklepów z urządzeniami pneumatycznymi można znaleźć wiele rodzajów sprężarek. Wśród nich na uwagę zasługują kompresory tłokowe. W poniższym tekście przyjrzymy się bliżej zaletom takich urządzeń. Ponadto sprawdzimy, na co warto zwrócić uwagę przy doborze odpowiedniego kompresora tłokowego do garażu lub zastosowań profesjonalnych.
Kompresory tłokowe – krótka charakterystyka
Sprężarka tłokowa to najstarsze urządzenie pneumatyczne. W ciągu ostatnich 50 lat powstało wiele konkurencyjnych maszyn (jak kompresory śrubowe), jednak kompresory tłokowe wciąż mają swoich zwolenników. Zasada działania takiego sprzętu jest stosunkowo prosta: napędzany mechanizmem korbowym tłok porusza się w cylindrze. Podczas ruchu w dół powietrze pobierane jest z zewnątrz maszyny, które następnie pod wpływem napierającego tłoka, zmniejsza swoją objętość i zwiększa ciśnienie. Następnie kompresor tłokowy przekazuje sprężone powietrze dalej w instalacji pneumatycznej, a cały proces się powtarza.
Sprężarki tłokowe: olejowe i bezolejowe
Dostępne na rynku kompresory tłokowe można podzielić na olejowe i bezolejowe. Jak sygnalizuje nazwa, sprężarki olejowe wymagają stosowania substancji smarnej, a bezolejowe – nie. Dzieje się tak ze względu na typ silnika oraz komponenty pokryte specjalnymi materiałami, które w sprzętach bezolejowych zmniejszają współczynnik tarcia i zapobiegają szybkiemu zużywaniu części. To rozwiązanie eliminuje ryzyko zanieczyszczenia sprężonego powietrza drobinkami oleju, zatem sprężarki tłokowe bezolejowe stosuje się często przy produkcji i pakowaniu żywności oraz w przemyśle papierniczym czy włókienniczym.
Jeśli zanieczyszczenie sprężonego powietrza nie stanowi problemu w procesie technologicznym, warto zainwestować w kompresor tłokowy olejowy. Smar działa także jako substancja chłodząca, zatem przerwy w pracy takiego urządzenia są znacznie krótsze i rzadsze. Oprócz tego olej tłumi nieco hałas maszyny. Trzeba jednak pamiętać o regularnych kontrolach poziomu smaru oraz okresowych wymianach oleju i filtrów. Dzięki temu zapobiega się usterkom na wewnętrznych częściach sprężarki, zatarciu czy przegrzaniu.
Kompresor tłokowy – zalety
- Wytrzymałość – sprężarki tłokowe mają niezwykle prostą konstrukcję. Minimalna liczba komponentów przekłada się na bezawaryjność sprzętu, zwłaszcza, jeśli jest wykonany z solidnych materiałów. Jeżeli już dochodzi do usterek, nie są one poważne, a naprawy nie stanowią skomplikowanego zadania. Warto zaznaczyć też, że prosta budowa nie wpływa negatywnie na wydajność urządzenia.
- Niska cena – to jedna z największych zalet kompresorów tłokowych. Atrakcyjna cena wynika z prostej budowy, dzięki czemu na taki wydatek mogą pozwolić sobie majsterkowicze (to wówczas świetne narzędzie do pompowania kół samochodu i innych prac w gospodarstwie domowym) oraz początkujący przedsiębiorcy. Niewielkie koszty dotyczą również eksploatacji, naprawy i serwisowania sprzętu.
- Uniwersalność – opisywane sprężarki tłokowe znajdują zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu, np. w górnictwie czy przemyśle drzewnym. Wykorzystywane są w fabrykach oraz w budowlance, jako napęd do szlifierek, piaskarek i narzędzi do malowania natryskowego. Co ciekawe, prezentowane urządzenia bezolejowe sprawdzają się także w branży farmaceutycznej oraz elektronicznej.
- Mobilność – kompresory tłokowe wyróżniają na rynku względnie niewielkie gabaryty. Dzięki temu można z łatwością przenieść je do miejsca pracy. Nawet nieco większe urządzenia wyposażone są w rączki i koła do transportu do innego stanowiska w warsztacie lub na zewnątrz.
Na co zwrócić uwagę przy doborze odpowiedniego kompresora tłokowego?
Chociaż niska cena jest niewątpliwą zaletą kompresorów tłokowych, podczas zakupów warto znać także inne korzyści dla kupujących tego rodzaju urządzenia. Wówczas wybór będzie znacznie łatwiejszy, a nabyta sprężarka – dopasowana do potrzeb użytkowników.
- Moc silnika w kompresorze tłokowym – ten parametr określa ilość sprężonego powietrza, jaką w danym czasie kompresor tłokowy jest w stanie wyprodukować. Dla majsterkowiczów wystarczy silnik o mocy 2 kM, jednak większa wartość przekłada się na bardziej komfortową i szybszą pracę.
- Wydajność – oznacza ilość wydmuchiwanego powietrza w ciągu 1 minuty, np. 100 l. Dzięki znajomości tego parametru szybko można określić, czy dana sprężarka tłokowa nadaje się jako napęd do narzędzi pneumatycznych. Trzeba jednak pamiętać, że wydajność kompresora tłokowego powinna być o 20% większa, niż zapotrzebowanie instalacji.
- Pojemność zbiornika – zbiornik ma za zadanie przechowywać sprężone powietrze do narzędzi w systemie pneumatycznym. Do malowania natryskowego należy wybrać kompresor tłokowy ze zbiornikiem o pojemności od 300 l. Aby zasilić narzędzia na sprężone powietrze, wystarczy nawet ok. 200 l.
- Ciśnienie – do eksploatacji w przydomowym garażu wystarczy ciśnienie ok. 3 barów. Dzięki niemu z powodzeniem można oczyścić meble ogrodowe czy napompować koła w aucie lub rowerze. Do profesjonalnych zastosowań, np. w warsztatach samochodowych, polecamy ciśnienie przynajmniej dwa razy większe – wartość w zakresie 6-10 barów warto dopasować do częstotliwości stosowania sprzętu.
- Poziom hałasu – głośna praca dotyczy szczególnie sprężarek tłokowych bezolejowych, warto więc sprawdzić ten parametr przed zakupem, ponieważ wpływa bezpośrednio na komfort eksploatacji. 80 db, którymi odznaczają się dostępne na rynku sprężarki tłokowe, mogą być dość uciążliwe, zwłaszcza przy długotrwałej pracy kompresora – poziom dźwięku przypomina hałas głośnego odkurzacza.
Kompresor tłokowy – szerokie zastosowanie w przemyśle
Kompresory śrubowe oraz tłokowe mają podobne zastosowanie w przemyśle, jednak przedsiębiorcy często wybierają sprężarkę tłokową ze względu na niższą cenę. Urządzenie tego rodzaju można znaleźć więc w niewielkich firmach: zakładach wulkanizacyjnych do pompowania kół czy lakierniczych, a także jako napęd szlifierek, obrabiarek, kluczy lub młotków. Kompresory wykorzystuje się również w budownictwie, transporcie i przy różnorodnych procesach technologicznych.